Ororongo
Te hanganga whakahaere o te hahi
Ko te upoko o te hahi ko Ihu Karaiti. Ka whakakitea e ia te hiahia o te Matua ki te Hahi ma te Wairua Tapu. Na roto i te mau papa'iraa mo'a, te haapii nei te Varua Maitai e te haapuairaa i te ekalesia no te tavini i te mau hinaaro o te mau oire. E kaha ana te Hahi a te Atua o te Ao ki te whai i te kaiarahi o te Wairua Tapu i roto i te tiaki o ana huihuinga me te whakaturanga o nga kaumatua, rikona, rikona, rangatira. (Kolosa 1,18; Epeha 1,15-23; Hoani 16,13-15; Epeha 4,11-16)
Te kaiarahi i roto i te hahi
I te mea he pono kei ia Karaitiana te Wairua Tapu me te Wairua Tapu e ako ana i a tatou takitahi, e tika ana kia arataki ki roto i te Hahi? Kaore ranei e pai ake te ahua o te Karaitiana ki te kite i a tatou ano he roopu rite, kei hea nga mea katoa ka uru ki nga mahi?
Nga momo irava Paipera, penei 1. Johannes 2,27, te ahua kei te whakau i tenei whakaaro - engari mena ka tangohia ki waho o te horopaki. Ei hi‘oraa, i to Ioane papairaa e aita te mau Kerisetiano e hinaaro ra i te tahi taata no te haapii ia ratou, te mana‘o ra anei oia e eita e tia ia ratou ia haapiihia e ana? I kii mai ia kaua e aro mai ki aku tuhinga na te mea kaore koe e hiahia ki ahau, ki tetahi atu ranei hei kaiako? Ko te tikanga, ehara tena i tana korero.
Na Hoani i tuhi tenei reta no te mea ko enei iwi te tikanga kia whakaakona. I whakatupato ia i nga kaipānui mo te Gnosticism, mo te whakapono ka taea te whakaoranga ma te whakaakoranga muna. I kii ia kua mohiotia nga pono o te Whakapono i roto i te hahi. Kaore e hiahiatia e te hunga whakapono tetahi matauranga huna i tua atu i ta te Wairua Tapu i kawe mai ki te hahi. Kihai a Hoani i kii ka taea e te Karaitiana te mahi ma te kore o nga rangatira me nga kaiwhakaako.
Kei ia Karaitiana nga kawenga whaiaro. Me whakapono te katoa, ka whakatau kaupapa me pehea te ora, ka whakatau he aha te whakapono. Engari ko te Faufaa Hou e whakapumautia ana e kore ko tatou anake te tangata. He waahanga tatou no te hapori. Ko te hahi te tikanga i runga i te whakaaro ano ko te haepapa he kowhiringa. Ma te Atua e maiti i ta tatou mahi. Engari ehara i te mea ko nga whiringa katoa he awhina mo taatau, he rite ranei nga tangata ki ta te Atua.
Te hinaaro ra anei te mau Kerisetiano i te mau orometua haapii? Ko te katoa o te Kawenata Hou e whakaatu ana e hiahia ana tatou. He kaiako ano ta te Hahi o Anatioka tetahi o ona turanga rangatira3,1).
Ko nga Kaiako tetahi o nga mea homai e te Wairua Tapu ki te Hahi (1. Koriniti 12,28; Epeha 4,11). Ka kiia e Paora he kaiako (1. Timotiiti 2,7; Taituha 1,11). Noa ’tu e rave rahi matahiti to ratou faaroo, te hinaaro ra te feia faaroo i te mau orometua (Hebera 5,12). Ua faaara o Iakobo no nia i te tiaturiraa e e orometua te mau taata atoa (Iakobo 3,1). Ka kitea i roto i ana korero ko te nuinga o te Hahi he tangata whakaako.
Ka anoanoia te au Kerititiano i te apii meitaki no runga i te au tuatua mou o te akarongo. E mohio ana te Atua kei te tipu tatou i nga tere rereke, kei a tatou o tatou kaha ki nga waahi rereke. E mohio ana ia na te mea i te tuatahi ko ia te tangata nana i homai aua kaha. Kare e rite ana nga koha ki nga tangata katoa (1. Koriniti 12). Engari ka tuwhaina e ia kia mahi tahi tatou mo te pai, me te awhina tetahi i tetahi, kaua ki te mokemoke, ki te whai i tana ake mahi.1. Koriniti 12,7).
Ko etahi o nga Karaitiana he kaha ake ki te mahi tohu, etahi hei wehe wairua, etahi mo te mahi tinana, etahi hei whakatupato, hei whakarite, hei whakaako ranei. He rite te uara o nga Karaitiana katoa, engari kaore i te kii nga tau ōrite. He maha nga pukenga e mohiotia ana e matou, a he mea nui katoa, ehara i te mea kotahi nga mea katoa. Ei mau tamarii na te Atua, ei mau tuatapapa faaoraraa, hoê â tatou. Heoi, kaore katoa ta tatou katoa i taua mahi i roto i te Hahi. Ka whakamahia e te Atua nga taangata me te tohatoha i Ana taonga kia rite ki tana i hiahia ai, kaua e rite ki nga hiahia o te tangata.
No reira ka whakamahia e te Atua nga kaiako kei roto i te Hahi, nga tangata e kaha ana ki te awhina i etahi atu ki te ako. Ae, e whakaae ana ahau ko taatau, he whakahaere taiao, kaore e tohua nga tohu tino mohio, kei te whakaae hoki ahau kei te pohehe nga kaiwhakaako i etahi wa. Engari kaore e whakakino i te whakaaturanga maamaa o te Kawana Hou e whai waahi ana nga kaiwhakaako o te Hahi a te Atua, he mahi tera maatau e taea te tumanako ki tetahi hapori whakapono.
Noa ’tu e aita matou e mau nei i te hoê toroa no matou iho tei piihia “orometua,” te mana‘o nei matou e te vai ra te mau orometua i roto i te ekalesia, te mana‘o nei matou e ua ite to matou mau orometua i te haapii (1. Timotiiti 3,2; 2 Tim 2,2). I Epeha 4,11 Ka whakarapopototia e Paul nga minita me nga kaiako i roto i te roopu ma te karanga wetereo me te mea e rua nga kawenga o tenei mahi: ki te whangai me te whakaako.
He hirahitanga?
Aita te Faufaa Apî e faataa ra i te hoê hi‘opoaraa taa ê no te faatereraa i te Ekalesia. He apotoro me nga kaumatua a te Hahi o Hiruharama. Te Ekalesia i Anetiohia, e mau peropheta e e mau orometua to te Ekalesia (Te Ohipa 15,1; 13,1). Ko etahi o nga wahanga o te Kawenata Hou e kiia ana e nga kaiarahi he kaumatua, ko etahi e kiia ana he kaitiaki, he episekopo ranei, ko etahi ka kiia he diakono.4,23; Taituha 1,6-7; Piripi 1,1; 1. Timotiiti 3,2; Hiperu 13,17). He ahua rereke enei mo te mahi kotahi.
Aita te Faufaa Apî e faataa ra i te hoê hi‘opoaraa o te mau aposetolo i te mau peropheta i te mau poro evanelia e i te mau tiai e te mau peresibutero e te mau diakono no te mau melo reimana. Ko te kupu "mo" e kore e pai ake, i te mea he mahi minita katoa enei i hangaia hei awhina i te hahi. Teie râ, te faaitoito nei te Faufaa Apî i te taata ia auraro i te mau aratai o te ekalesia, ia haa amui e to ratou aratairaa (Hebera 1 Kor.3,17). E ere te auraroraa matapo i te mea tano, e ere atoa i te mana‘o feaa e te patoiraa rahi.
I whakaahua a Paora i tetahi hierarchy ngawari i a ia ka korero ki a Timoti kia whakaritea nga kaumatua ki roto i nga hahi. Hei apotoro, he kaiwhakaari, he kaiwhakaako hoki i te whare karakia, i whakanekehia ake a Paora ki runga ake ia Timoti, mo tana waahanga, kei a Timoti te mana ki te whakatau ko wai te mea he tuakana, he riki ranei. Engari koinei te whakaahua o Epeha, kaore he tikanga mo nga whakahaere hahi katoa a muri ake. Kaore matou e kite i nga mahi kia herea nga hahi katoa ki Hiruharama, ki a Anetioka, ki Roma ranei. Kaore pea he mahi pono i te rau tau tuatahi.
Na he aha te korero mo te hahi o tenei ra? Ka taea e tatou te kii kei te tumanako te Atua kia whai rangatira nga Ekalesia, engari kaore ia e kii ana kia kiia nga rangatira nei, me pehea ranei te hanganga. I waiho e ia nga korero i tuwhera kia taea ai e ratou te whakariterite i nga ahuatanga whakarereke e kitea ana e te Hahi. E kiia ana he rangatira tatou mo nga hahi o to rohe. Engari he aha te mea e kiia ana ko ratou: Ko Pastor Pierce, ko Elder Ed, ko Pastor Matson, ko te kaimahi ranei a te hahi, ko Sam te whakaae.
I roto i te Ekalesia a te Atua na te ao atoa nei, no te mau huru tupuraa ta tatou e ite nei, te faaohipa nei tatou i te mea e nehenehe e parauhia e te hoê hi‘oraa “episcopal” no te faatereraa (no roto mai te ta‘o episcopal i te ta‘o Heleni no te tiaau, episkopos, i te tahi taime iritihia episekopo). Te ti'aturi nei matou koinei te huarahi pai mo o tatou hahi ki te whai pono me te pumau o te whakaakoranga. He raruraru ta tatou tauira Episcopal mo te kaiarahi, engari he pera ano etahi atu tauira, na te mea ko nga tangata kei runga i a raatau katoa he he. E whakapono ana matou na to matou hitori me te matawhenua, ka pai ake ta matou momo whakahaere ki o matou mema i te tauira a te Huihuinga, Perehipitiriana ranei mo te kaiarahi.
(Kia maumahara ko nga tauira katoa o nga kaiarahi o te hahi, kia noho hei mema raupaparorohiko, Presbyterian, episcopal ranei, he maha nga ahua. Hāhi Lutheran).
Ko te tumuaki o te hahi ko Ihu Karaiti ka rite ki nga kaiarahi katoa o te hahi kia whakapau kaha ki te rapu i tana hiahia i roto i nga mea katoa, i roto i o ratau oranga me te ao o nga haahi. Me mahi nga rangatira kia rite ki a te Karaiti i roto i a raatau mahi, ara, me whai kia kaha ki te awhina i etahi atu, kaua e painga ki a raatau. Ehara te hahi rohe i te roopu mahi ki te awhina i te minita ki te mahi. Engari, ko te minita te mahi hei kaitautoko e awhina ana i nga mema ki a ratau mahi - nga mahi o te rongopai, ko te mahi e tika ana kia rite ki a Ihu.
Te feia faatere ma te pae varua
Ua faaau Paulo i te ekalesia i te hoê tino e rave rahi mau melo taa ê. Ko tona kotahitanga ehara i te mea rite, engari he mahi tahi mo te Atua kotahi, mo te kaupapa kotahi. He rereke nga kaha o nga mema rereke, me whakamahi hei painga mo te katoa (1. Koriniti 12,7).
Ko te Hahi a te Atua o te Ao Katoa ka tohu i nga kaumatua tane me nga waahine hei kaiarahi hepara. Ka whakatauhia hoki e ia nga kaiarahi tane me nga waahine (ka kiia hoki ko nga rikona) ma te kai-takawaenga.
He aha te rereketanga i waenga i te "Whakataunga" me te "Whakamana"? I te nuinga o te waa, he nui ake te tuunga mo te iwi whanui me te pumau tonu. Ka taea te whakamanatanga mo te tangata takitahi, mo te iwi whanui ranei ka ngawari te whakakore. He iti ake te mana o nga takawaenga, kaore e taea te whakahou aunoa, te whakawhiti ranei. Ka taea hoki te whakakore i te whakatohungatanga, engari ka puta noa tenei i nga keehi motuhake.
I roto i te Haahi o te Atua puta noa i te ao, kaore o maatau whakaaturanga paerewa, tino whakarite mo nga mahi haangai hahi. Ka mahi nga Kaumatua hei hepara i roto i nga whakaminenga (minita tuatahi, kaiawhina ranei). Te nuinga e kauwhau ana, e whakaako ana, engari kaore katoa. Ko etahi e tino tohunga ana ki te whakahaere tari. Ko ia kaimahi kei raro i te tirotirohia a te minita kawenga tuatahi (te kaiarahi, te episkopos ranei o te whakaminenga) kia rite ki o raatau kaha.
Ko nga kaiarahi ratonga o te Haahi e whakaatu ana i etahi atu momo rereketanga, me te (e tumanako ana taatau) kia rite ki o raatau kaha ki te mahi i nga hiahia o te whakaminenga. Ma te minita ma te kawenga tuatahi e whakamana enei kaiarahi mo etahi wa poto, waatea ranei.
Ko nga hepara e rite ana ki nga kaiwhakaari o te kaiwaiata. Kaore e taea e koe te akiaki i tetahi ki te purei i runga i te toka, engari ka taea e raatau hei kaiarahi, hei kaiwhakahaere. Ka pai ake te mahi a te roopu a te roopu ki te mea ka whakamahia e nga kaitakaro nga tohu e hoatuhia ana. I roto i taatau korero, kaore e taea e nga mema te tahu i ta ratou minita. Ko nga minita ka tohua, ka turakina i te taumata o te rohe, kei roto i nga tari hahi i te United States, me te mahi tahi me nga kaumatua o te rohe.
Ka aha mena ka whakaaro tetahi mema he koretake te minita kei te whakapohehe ranei i nga hipi? Koinei te take ka whai waahi ta maatau hanganga kawana episkopal. Ko nga take o te tuhinga kaiarahi me nga kaiarahi ranei me korerorero ki te hepara i te tuatahi, kaatahi atu me tetahi kaiarahi hepara (te kaiarahi, te episkopus ranei o te minita o te rohe).
Waihoki e hiahia ana nga hahi ki nga kaiarahi me nga kaiwhakaako o te rohe, me nga rangatira he kaiwhakaako me nga kaiwhakaako. Ko te take tena ka whakapono matou ko te tari matua o te Hahi o te ao huri noa a te Atua kei te whai waahi nui ki te mahi ki a taatau huihuinga. Ka kaha taatau ki te mahi hei puna whakangungu, whakaaro, whakatenatena, tirotiro me te whakahoahoa. Kaore e tino tika ana, engari ka kite tatou i tenei ko te reo i tukuna mai ki a matou. Ko te mea tonu ta tatou e whaia ana.
To tatou mata kia Ihu. Kua mahi ia mo a maatau, he nui nga mahi kua oti kē. Kia whakamoemiti tatou ki a ia mo tona manawanui, mo ana mea homai hoki, mo te mahi e uru ai ki to tatou tupu.
Hohepa Tkach
